Akciğer Görüntüleme Yöntemleri;
Dr. Ayşegül Çevik.
Standart PosteroAnterior Radyografiler:
Film çekim kuralları:
- Derin inspiryumda çekilir.
- Hasta ile röntgen arasındaki mesafe 2m olmalıdır.
- Ac apeksleri, her iki diafragma ve sinüsler film alanına dahil olmalıdır.
- Normal dozda çekilmiş bir filmde kaburga kemikleri kalp arkasında belli olmalı fakat omurga ile olan eklemleri görülmemelidir.
- Her iki klavikula iç uçları vertebra spinalarının oluşturduğu orta hattan eşit uzaklıkta olmalıdır.
- Skapulalar film kaseti dışında kalmalıdır.
Film okuma sırası:
- Diafragma ve sinüsler
- Mediasten
- Hiluslar
- Akciğerler ve plevra
- Göğüs kafesi şeklinde olmalıdır.
Diafragma: Sağ kubbe sola göre 1-3 cm daha yüksektir. İnspiryumda çekilmiş grafilerde arkada 10. kosta altına kadar iner. Sağ kubbe önde 6. kostanın ön ucu hizasındadır.
Mediasten: İki önemli yeri vardır: Yukarı trakea ve kalp gölgesi. Trakea yukarıdan aşağıya uzanan saydam bir sütun halinde izlenir. Kalp normalde 1/3 orta çizginin sağında, 2/3 solunda olmak üzere yer alır ( orta çizgi trakea sütunu içinde görülen vertebraların dorsal spinalarından indirilen dikey çizgidir). Mediastenin kenarlarını sağda üst vena kava, çıkan aorta ve sağ atrium; solda aorta kavsi, pulmoner arter ve sol ventrikül oluşturur.
Hiluslar: Hilus gölgesini pulmoer arterler ve pulmoner venler oluşturur. Sol hilus sağa göre 1-1.5 cm daha yukarıdadır. Sağ hilus 2.-4. ön kotlar arasında yer alır.
Akciğer ve Plevra: AC 'in periferik 2 cm lik iç kısmında damar gölgesi görülmez. Damar gölgesini oluşturan oluşum pulmoner arterlerdir. Sağda ince bir çizgi halinde görülebilen küçük fissür, orta koltuk altı hizasında 5. kostadan başlar, yatay seyrederek hilusa yakın 3. interkostal aralıkta 4. kosta kartilajında sonlanır. Büyük fissürler yan filmde görülebilir. Azygos lobu: V.azygosun ac'in sağ üst medialine gömülmesiyle meydana gelir. PA grafide apeksten hilusa uzanan ince bir çizgi olarak görülür. Çizgi dışa doğru konvekstir. Alt ucu virgül gibi olup kalındır.
Yan Radyografiler:
Diafragma: Önden arkaya gerilmiş yay şeklindedir. Geniş açı yaparlar. Sağ diafragma önde sola göre daha yüksektir.
Mediasten: Kalp ön,aşağı kısımda oturur. Kalbin ön kenarı sağ ventrikülden yapılmıştır, sternuma doğru konvekstir. Aorta kavsi hilususn üstünde yer alır.
Hiluslar: Omuz gölgeleri apeksleri kaplar.
Akciğerler: Yan filmlerde iki saydam alan görülür: Sternum arkası ve kalp arkası.
Fissürler: Oblik ve sağ horizontal fissür yan grafide görülebilir. Oblik fissür arkada 3. veya 4. vertebradan başlayarak 5. veya 6. kostayla beraber uzanır. Böylece orta lob diafragmaya kadar yayılır. Solda oblik fissür sağa nazaran daha aşağı düzeyde seyreder. Horizontal fissür hilus arkasında oblik fissürden ayrılır ve yatay olarak öne doğru uzanır.
Göğüs duvarı: Sternum yan grafide daha iyi görülür. Sternal açıdan geçirilen horizontal kesit arkada 4. vertebra korpusunun alt kenarından geçer. Manibriumun üst kenarı arkada 2. torakal vertebraya, ksifoid ucu arkada 9. torakal vertebraya uyar.
Oblik Radyografiler:
Bu grafilerle lezyonun yandaş yapılara fiksasyon derecesi ile hava-sıvı içeren lezyonlardaki yer değişimi gözlenir. AC lezyonları için 25 derece, kalp konturları için 60 derece açılı grafi çekilir.
Bilgisayarlı Tomografi:
Toraks duvarı,mediasten ve ac'lerin kitle lezyonlarında yaygın kullanılan bir yöntemdir.
Diğer Radyografiler:
Lordotik grafi, Kifotik grafi, Ekspiryumda grafi, Bukili grafiler, Yüksek kilovolt ile alınan grafiler, Stereoskopi.
|
|